วิถีชีวิตของคนรุ่นใหม่เริ่มหันมาใส่ใจสิ่งแวดล้อมกันมากขึ้น รวมถึงคนบางส่วนในปัจจุบันก็เริ่มมี Awareness ต่อชีวิตของสัตว์โลก ทำให้การกินของผู้คนกลุ่มนี้เปลี่ยนไป ซึ่งคนกลุ่มนี้เรียกตัวเองว่า ‘วีแกน’ หรือ ‘Vegan’ ในบทความนี้จะทำให้ชาว Mee style ได้รู้จักกับการกินแบบวีแกนนั้นคืออะไร รวมถึงวิธีการกินวีแกนนั้นกินอย่างไร
มารู้จัก Vegan คืออะไร?
Vegan คือ ทางเลือกหนึ่งในการบริโภค โดยอาหารของชาววีแกนจะต้องปราศจากเนื้อสัตว์ 100% เน้นการกินผลิตภัณฑ์จากพืชเป็นหลัก อีกสิ่งที่พิเศษของการเป็นวีแกนนั้น นอกจากการไม่กินเนื้อสัตว์แล้ว ชาววีแกนจะไม่กินและไม่ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์ทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็น นม เนย ชีส ไข่ น้ำผึ้ง หรือแม้กระทั่งสิ่งของที่มีกระบวนการผลิตหรือการทดลองที่มีสัตว์เข้ามาเกี่ยวข้อง เช่น อาหารในกลุ่มเจลาติน (ทำมาจากไขของกระดูกสัตว์) หรือผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางที่ทดลองกับสัตว์ เป็นต้น
ดังนั้น จุดมุ่งหมายของการเป็นชาววีแกนนั้น คือการงดผลิตภัณฑ์จากสัตว์ทุกชนิดเพื่อดูแลสุขภาพของตนเอง รวมถึงยังไม่เบียดเบียนชีวิตสัตว์ในทุก ๆ ทาง
ความแตกต่างของ วีแกน & มังสวิรัติ และคลีน
หลังจากที่ได้รู้จักวีแกนแล้ว หลาย ๆ คนอาจจะยังสงสัยว่า วีแกนกับมังสวิรัติและคลีนแตกต่างกันอย่างไร ซึ่งหากมองเพียงแค่เรื่องของการกินทั้งสามอย่างมีความคล้ายคลึงกันมาก แต่ถ้ามองในเรื่องของการอุปโภคบริโภค ทั้งสามสิ่งนี้ก็มีข้อแตกต่างที่แยกกันได้อย่างชัดเจน โดยเราสามารถสรุปความแตกต่างของวีแกน, มังสวิรัติและคลีนได้ดังนี้
มังสวิรัติ
การกินมังสวิรัติ คือ การงดกินเนื้อสัตว์ หรืออาหารที่มีส่วนผสมของเนื้อสัตว์ แต่ในบางคนอาจจะมีการกินผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์ เช่น นม เนย ไข่ หรือน้ำผึ้งร่วมด้วยบ้าง
ไม่กิน เนื้อสัตว์
กิน ผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์ เช่น นม เนย ไข่ หรือน้ำผึ้ง
ใช้ สิ่งของที่มีกระบวนการผลิตหรือการทดลองที่มีสัตว์เข้ามาเกี่ยวข้อง
วีแกน
การกินวีแกน คือ การกินอาหารที่ปราศจากเนื้อสัตว์ 100% ไม่ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์ทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็น นม เนย ไข่ น้ำผึ้ง หรือแม้กระทั่งสิ่งของที่มีกระบวนการผลิตหรือการทดลองที่มีสัตว์เข้ามาเกี่ยวข้อง
ไม่กิน เนื้อสัตว์
ไม่กิน ผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์ เช่น นม เนย ไข่ หรือน้ำผึ้ง
ไม่ใช้ สิ่งของที่มีกระบวนการผลิตหรือการทดลองที่มีสัตว์เข้ามาเกี่ยวข้อง
คลีน
การกินคลีน คือการกินอาหารที่ผ่านการปรุงน้อยที่สุด หรือไม่ปรุงเลย เน้นธรรมชาติของวัตถุดิบ และไม่ผ่านการหมักดอง แต่สามารถรับประทานผลิตภัณฑ์ เนื้อสัตว์ ได้หมดต่างจากมังสวิรัติ และวีแกน
กิน เนื้อสัตว์
กิน ผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์ เช่น นม เนย ไข่ หรือน้ำผึ้ง
ใช้ สิ่งของที่มีกระบวนการผลิตหรือการทดลองที่มีสัตว์เข้ามาเกี่ยวข้อง
กิน Vegan ยังไงให้ไม่ขาดสารอาหาร
การกินวีแกนอาจจะทำให้รู้สึกว่าต้องงดอาหารหลาย ๆ ชนิด แล้วร่างกายของเราจะยังได้รับสารอาหารครบถ้วนหรือเปล่า? โปรตีนและกรดอะมิโนบางชนิดที่ได้จากเนื้อสัตว์ เราจะสามารถกินอะไรทดแทนได้บ้าง ซึ่งในปัจจุบันก็มีพืชและธัญพืชหลากหลายชนิด ที่มีสารอาหารครบถ้วนและสามารถกินเพื่อทดแทนสารอาหารที่จะได้รับจากเนื้อสัตว์แล้ว
สารอาหารหลัก ๆ 3 ประเภท ที่คนสนใจจะทานวีแกนมักจะกังวลว่าจะขาด ได้แก่ โปรตีน, คาร์โบไฮเดรต, และไขมัน ซึ่งในปัจจุบันสารอาหารเหล่านี้สามารถได้รับจากการกินผลิตภัณฑ์จากพืชได้แล้ว
แหล่งโปรตีน
นมจากพืช
สำหรับวีแกน ‘นมวัว’ เป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์จากสัตว์ หากคนที่กินวีแกนต้องการจะดื่มนม จะมีนมทางเลือกซึ่งทำมาจากพืชเข้ามาทดแทนการดื่มนมวัว เช่น นมถั่วเหลือง, นมอัลมอนด์, นมข้าวโอ๊ต ฯลฯ
ถั่วเปลือกแข็ง
ถั่วเปลือกแข็งเป็นหนึ่งในแหล่งโปรตีนที่สำคัญของการกินวีแกน ถึงแม้ว่าถั่วเปลือกแข็งจะมีโปรตีนที่สูงมาก แต่ก็มีไขมันที่สูงมากด้วยเช่นกัน ดังนั้น ในการกินถั่วเปลือกแข็งจึงไม่ควรที่จะกินในปริมาณที่มากเกินไป ซึ่งถั่วเปลือกแข็งที่วีแกนนิยมกิน ได้แก่ ถั่วลิสง, ถั่วอัลมอนด์, เม็ดมะม่วงหิมพานต์, ถั่วแมคคาเดเมีย, ถั่ว พิสตาชีโอ ฯลฯ
ถั่วฝัก
ถั่วฝักเป็นถั่วเปลือกอ่อน เมล็ดอยู่ในฝัก เป็นถั่วประเภทที่มีโปรตีนสูง และมีไขมันต่ำ เป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน (อาหารจำพวกแป้งและเส้นใยอาหารที่ไม่ผ่านกรรมวิธีหรือการขัดสี) มีใยอาหารสูง ซึ่งช่วยในการขับถ่าย ได้แก่ ถั่วเขียว, ถั่วเหลือง, ถั่วแดง, ถั่วดำ ฯลฯ
ธัญพืช
ธัญพืชบางชนิดก็มีโปรตีนสูง จึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกของโปรตีนทดแทน ซึ่งธัญพืชที่มีโปรตีนสูง เช่น Quinoa, ข้าวกล้อง, ข้าวโอ๊ต, ลูกบัว, เมล็ดฟักทอง, เมล็ดทานตะวัน, เมล็ดเจีย ฯลฯ
ผักใบเขียว
ผักใบเขียวบางชนิดก็มีโปรตีนสูงใกล้เคียงกับเนื้อสัตว์ เลยทำให้คนที่กินวีแกนเลือกกินผักใบเขียวเพื่อเป็นโปรตีนทดแทน ซึ่งผักใบเขียวที่มีโปรตีนสูง ได้แก่ ผักโขม, ใบย่านาง, ผักปวยเล้ง, บรอกโคลี ฯลฯ
ผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง
ถั่วเหลืองเป็นถั่วที่มีคุณค่าทางสารอาหารสูงมาก และเป็นแหล่งโปรตีนชั้นดี จนได้รับชื่อ ‘ราชาแห่งถั่ว’ ในปัจจุบันก็มีผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลืองมากมายที่มีโปรตีนสูงมาก ๆ เช่น เทมเป้, เต้าหู้, โปรตีนถั่วเหลือง ฯลฯ
แหล่งคาร์โบไฮเดรต
ผลไม้
ผลไม้นอกจากจะมีวิตามินสูงแล้ว ผลไม้บางชนิดก็มีคาร์โบไฮเดรตสูงด้วยเช่นกัน ผลไม้จึงกลายมาเป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตแก่คนที่กินวีแกน เช่น อินทผลัม, กล้วย, มะม่วง, แอปเปิล ฯลฯ
พืชที่เป็นหัว
พืชที่เป็นหัว เป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อนที่สำคัญ เพราะอุดมไปด้วยสารอาหารทั้งคาร์โบไฮเดรต, วิตามิน และแร่ธาตุ ได้แก่ มันเทศ มันฝรั่ง มันสำปะหลัง ฯลฯ
ข้าว
แหล่งคาร์โบไฮเดรตหลักของคนไทย หาทานได้ง่าย ถ้าหากอยากได้รับทั้งคาร์โบไฮเดรตและวิตามินก็สามารถเลือกทานเป็นข้าวจำพวกที่ไม่ขัดสีได้ เช่น ข้าวกล้อง
แหล่งไขมัน
หลาย ๆ คนคงสงสัยว่า หากเราไม่บริโภคผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์เลย แล้วร่างกายของเราจะได้รับไขมันจากอะไรได้บ้าง ซึ่งไขมันส่วนใหญ่ที่คนกินวีแกนกินกันก็จะเป็น อโวคาโด, เมล็ดแฟลกซ์, มะพร้าว, น้ำมันรำข้าว, น้ำมันมะกอก ฯลฯ
ประโยชน์ที่จะได้รับจากการกิน Vegan
ประโยชน์ที่ได้จากการกินวีแกน สามารถแยกได้เป็น 2 ทาง คือ ทางร่างกายและทางจิตใจ อย่างที่ได้ทราบกันไปแล้วว่าการกินวีแกนมีจุดมุ่งหมายหลักที่เน้นไปที่ สัตว์ – สิ่งแวดล้อม – สุขภาพ ซึ่งสิ่งที่ชาววีแกนให้ความสำคัญมากที่สุดเลยก็คือ การไม่เบียดเบียนชีวิตสัตว์ หากเรามีจุดมุ่งหมายเช่นนี้ การกินวีแกนก็จะทำให้เราได้รับคุณค่าทางจิตใจ สบายใจและมีความสุขที่ไม่ได้เบียดเบียนชีวิตสัตว์
ในส่วนของคุณค่าทางร่างกาย นั่นคือสุขภาพดีที่เราจะได้รับ เพราะโปรตีนที่ได้จากเนื้อสัตว์จะย่อยได้ยากเมื่อเราอายุมากขึ้น จึงอาจไปกระตุ้นให้เกิดมะเร็งลำไส้ได้ ตรงกันข้ามกับโปรตีนที่ได้จากพืช หรือที่เรียกกันว่าโปรตีนสะอาดสามารถย่อยและดูดซึมได้ง่าย มีแคลอรีน้อยกว่าและมีไขมันดีมากกว่าโปรตีนสัตว์ ไม่มีคอเลสเตอรอล ทำให้ลดความเสี่ยงในเรื่องของมะเร็งลำไส้ได้
ดังนั้น หากใครที่มีจุดมุ่งหมายที่จะเลิกบริโภคผลิตภัณฑ์จากสัตว์ เพราะไม่ต้องการเบียดเบียนชีวิตสัตว์แล้ว การกินวีแกนก็ถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการอุปโภคบริโภค ที่ทำให้คุณได้รับประโยชน์ทั้งทางร่างกายและทางจิตใจไปได้พร้อม ๆ กัน
ขอบคุณข้อมูลจาก
nestleprofessional.co.th, chitaorganicfood.co.th, veganerie.co.th, bangkokbiznews.com, facebook.com,
